Sunday, April 16, 2023

Skies Of May

«Υπάρχουν και χειρότερα» ήταν το πρώτο που σκέφτηκα, σαν έμαθα να πούμε για κάτι χαραμοφάηδες που ξεκινούν διδακτορικό το '71 και το τελειώνουν το 2007!! Τσκ τσκ, πόσο ζώο μπορεί να 'ναι κανείς;! Υπάρχουν αιώνιοι κι αιώνιοι φοιτητές, όμως παρόμοιες λαβές ξεπερνούν και τις πιο τρελές νεοφιλελεύθερες φαντασιώσεις για τις επόμενες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις. Αυτά είναι κακεντρεχή βεβαίως και δεν σκέφτονται όλοι έτσι. Τα σκέφτονται περισσότερο εκείνοι που κατάφεραν να μετατρέψουν μια συνηθισμένη τετραετή φοίτηση στην Οδύσσεια ενός ξενιτεμένου. Κι όταν ακούγεται η λέξη «μεταπτυχιακό» σφυρίζουν αλά Μορικόνε, μασουλώντας πίσω απ' το καλαμάκι του φρέντου καπουτσίνου -αντίς για το στραβομασημένο πούρο τους- τα παρακάτω λόγια: «You know Tuco? There are two kinds of people in the world». Δε μιλάω φυσικά για μένα, ένα φίλο μου θυμήθηκα και τα λέω όλα τούτα.

Κι ενώ, αυτός ο φίλος παλεύει ακόμη, 50 παρά τέταρτο, να βρει σκοπούς ζωής και άλλες τέτοιες εφηβικότητες -μυρηκάζοντας φυσικά  τη συνηθισμένη μετριότητα του 68%- το μυστηριώδες πρόσωπο με το διδακτορικό της Άρτας φόρτωσε μια κιθάρα στην πλάτη, πήρε τη μπάντα του αγκαζέ και σκαρφάλωσε στην κορυφή του κόσμου. Ή ακόμη πιο σωστά, χάραξαν αυτός κι η παρέα του έναν καινούργιο αστερισμό στο μουσικό στερέωμα για να δείχνει, αν όχι το μουσικό Βορρά, σίγουρα κάποιο σημείο του μουσικού ορίζοντα που δεν υπήρχε ίσαμε τότε. Αργότερα, τον έχρισαν μέχρι και Sir, αλλά εκείνος αντί να καβαλήσει το καλάμι, καβάλησε ξανά το νεανικό του διαστημόπλοιο καταφέρνοντας επιτέλους να ολοκληρώσει εκείνο το ρημάδι PhD του και μάλιστα στην Αστροφυσική! Κι είναι προς τιμήν του, που τ' απατηλά φώτα της ράμπας δεν κατάφεραν στιγμή να επισκιάσουν το άλλο το φως τ' αληθινό, το πύρινο, σπαρταριστό των άστρων. Γι' αυτόν τον τελευταίο λόγο, λοιπόν, του αξίζει και τουτουνού μια θέση στο ιστολόγιό μας.

Φυσικά και μιλάμε για εκείνη την παλιόφατσα των Queen, τον Brian May, ο οποίος δεν ήταν μια σκέτη παλιόφατσα αλλά και συνιδρυτής. Κι αν η αρχική μας έκπληξη οφείλεται κατά βάθος σε μία ζηλόφθονη προκατάληψη, αυτή δεν έχει να κάνει τόσο με το γεγονός πώς ένας ροκάς μπορεί να είναι εξίσου καλός αστροφυσικός, αλλ' αντιστρόφως πώς γίνεται ένας αστροφυσικός να είναι εξίσου καλός ροκάς. Γιατί μ' άλλα λόγια δεν κατάληξε να είναι το ίδιο φλώρος με όλους εμάς; οι οποίοι παρότι μας αρέσει πολύ η Αστροφυσική και το διάβασμα, 20 χρόνια δε γρατζουνίσαμε μια σωστή νότα στο φτωχομπούζουκό μας; Τέλος πάντων, μ' αυτά και μ' αυτά ο καλός Brian τέλειωσε κάποτε το διδακτορικό του πάνω στις «Ακτινικές Ταχύτητες των Ζωδιακών Νεφών Σκόνης» (σε δική μου μετάφραση) κι από τότε η εκλειπτικές ομίχλες θ' αντηχούν πάντα κάτι από τις μουσικές κλίμακες των Queen ή, ακόμη πιο τίμια, κάτι από τα αγαπημένα riffs του Brian May. Γιατί κι αυτός ο ίδιος, όπως φαίνεται στο video που ακολουθεί, μοιάζει να είναι ένας γλυκύτατος άνθρωπος και του αξίζει. Μην ξεχάσετε, φυσικά, να ρίξετε μια ματιά και στα σχόλια, μερικά από τα οποία είναι πετυχημένα όσο δεν παίρνει!


Το σημαντικότερο, ωστόσο, είναι ότι υπάρχουν αγάπες από εκείνες που επιμένουν ακάματες και κάπου-κάποτε επιστρέφουν στο πλευρό μας. Ίσως γιατί οι αληθινές αγάπες δε φεύγουν ποτέ πραγματικά, παρά κρύβονται μόνο στα πιο σκοτεινά μας τρίσβαθα, όπως όλα τα πολύτιμα ή τα τρομερά. Ίσως πάλι γιατί η απουσία τους μετριέται σ' έναν χρόνο διαφορετικό από εκείνον της ρουτίνας και των ημερολογίων. Όπως ο χρόνος της μνήμης, της μύησης και των ονείρων.


In the year of '39, assembled here the volunteers
In the days when lands were few
Here the ship sailed out into the blue and sunny morn
The sweetest sight ever seen.

And the night followed day
And the story tellers say
That the score brave souls inside
For many a lonely day sailed across the milky seas
Ne'er looked back, never feared, never cried.

Don't you hear my call though you're many years away
Don't you hear me calling you
Write your letters in the sand
For the day I take your hand
In the land that our grandchildren knew.

In the year of '39 came a ship in from the blue
The volunteers came home that day
And they bring good news of a world so newly born
Though their hearts so heavily weigh.

For the Earth is old and grey, little darling, we'll away
But my love, this cannot be
Oh, so many years have gone
though I'm older but a year
Your mother's eyes, from your eyes, cry to me.

Don't you hear my call though you're many years away?
Don't you hear me calling you?
Write your letters in the sand for the day I take your hand
In the land that our grandchildren knew.

Don't you hear my call though you're many years away?
Don't you hear me calling you?

All your letters in the sand cannot heal me like your hand
For my life
Still ahead
Pity me

Thursday, August 18, 2022

Τρώει ο Κρόνος τα παιδιά του;

Υπάρχουν αναρτήσεις κι υπάρχουν αναρτήσεις. Ετούτο όμως το άρθρο της Νίκης Μπάκουλης πραγματικά το απόλαυσα. Παρότι για να φτάσει στον πυρήνα, σ' εκείνο δηλαδή που μας υπόσχεται ο τίτλος, μας παίρνει απ' το χεράκι και μας κάνει ολόκληρο τον κύκλο του Ηλιακού Συστήματος. Ίσως ή μάλλον ειδικά γι' αυτό. Γιατί το άρθρο της είναι γραμμένο με ολοφάνερο μεράκι που χαίρεσαι κάθε του λέξη. Ανάλαφρη χωρίς να γίνεται αντιεπιστημονικά απλοϊκή, με πλήθος και ευρύτητα παραπομπών, με χιούμορ, μια μικρή όαση με άλλα λόγια στη συνηθισμένη στειρότητα και τη ξηρότητα της επιστημονικής αρθρογραφίας -κάτι που φαίνεται ν' αλλάζει τα τελευταία χρονια, χάρη σ' ένα σωρό νέους ανθρώπους, όπως ας πούμε ο Στέφανος ο Βαμβάκος της Καθημερινής Φυσικής, που μας ποτίζουν δροσιά. Μιλάμε, φυσικά, για την Ελλάδα, όπου μέχρι πρότινος η κυριότερη σανίδα σωτηρίας ήταν τα γεμάτα αγάπη άρθρα του Διονύση Σιμόπουλου -ο οποίος πριν λίγες μέρες μας βαρέθηκε κι αυτός και πήγε να κάνει παρέα με το θείο Carl κι όλους εκείνους, τέλος πάντων, που τίμησαν κάποτε το ανθρώπινο είδος με το πέρασμά τους απ' το φως. Είναι ντροπή, βέβαια, να μην αναφέρουμε εδώ και το αγαπημένο «Περισκόπιο της Επιστήμης», το οποίο για αμέτρητα χρόνια στάθηκε ένα ακάματο και αξιοπρεπές παράθυρο στη γνώση. Ειδικά, εκείνες τις εποχές που το διαδίκτυο ήταν κάποτε πολυτέλεια και κάποτε εξαιρετικά φτωχό σε αξιόπιστη πληροφορία. Όσοι φυσικά τιμούμε τις αγγλόφωνες πηγές, απολαμβάνουμε εδώ και χρόνια έναν αστείρευτο πλούτο ποιότητας, που άλλοτε λέγεται Nature, άλλοτε Sky & Telescope (το οποίο βρίσκεται μάλλον σε φάση έκλειψης), άλλοτε πάλι Quanta Magazine κι όρεξη να 'χεις, οι θαυμαστές πηγές και οι εξαιρετικές πένες έχουν πλέον πληθύνει και είναι προσιτές προς όλες και όλους.




Sunday, July 17, 2022

Bennu Hill

Δεν υπάρχει τίποτα πιο κοντά στην έκσταση -στο βαθμό που μπορεί να μιλά για κάτι παρόμοιο μια βαθιά γήινη ιδιοσυγκρασία- για έναν νου ακάματα κι ίσως εκνευριστικά ερευνητικό από εκείνο το συναίσθημα της απόλυτης έκπληξης, της αναπάντεχης κατάρρευσης του αναμενόμενου, του συνηθισμένου, του παγιωμένου. Είναι, φυσικά, εκπληκτικό το συναίσθημα της επανειλημμένης επαλήθευσης π.χ. της θεωρίας της σχετικότητας -σχεδόν στα όρια μιας περηφάνειας που περιέργως πώς μοιράζεται και σε μας τους ταπεινούς, π' ουδέποτε συμβάλαμε το παραμικρό στη θεμελίωσή της (κάποτε χρειάζεται να ερευνήσω τούτο το ματαιόδοξο συναίσθημα, έχει μήπως να κάνει με το αίσθημα της μετοχής στο είδος; ενν. το ανθρώπινο)- αλλά είναι ακόμα εκπληκτικότερο το δέος (τρόμος; πρόκληση;) μπροστά στις περιπτώσεις εκείνες όπου η θεωρία (άλλοτε η τετριμμένη εμπειρία) τρεκλίζει, παραπατά κι αποτυγχάνει! Στην κορωνίδα ετούτης της κλιμάκωσης, τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο, από την αποκάλυψη μιας νέας πραγματικότητας, που στεκόταν πάντα εκεί μπροστά στα μάτια μας. Tόσο απρόσιτη κι ανυποψίαστη, ωστόσο, όσο το βλέμμα εκείνου του σχολικού έρωτα που έμεινε παντοτινά εφαπτόμενο και αναπάντητο, αλλά μια τυχαία κουβέντα αιώνες μετά μας γρονθοκόπησε με τη διαφάνειά της. Πόσα θαύματα γύρω μας, πόσες εκπλήξεις, πόσες ιστορίες που περιμένουν να ειπωθούν -πόσο μικρός ο βίος μας! Πώς μπορεί να γκρεμοτσακίζεται κανείς καθημερινά μέσα στη θλίψη, στην ήττα, στην παραίτηση, περιτριγυρισμένος από έναν κόσμο παρόμοιου κάλλους; Πώς μπορεί κανείς να μην ξυπνά καθημερινά γεμάτος δίψα, γεματός προσμονή, γεμάτος έρωτα;;