Αλλιώς, πώς να εξηγήσει κανείς ετούτο το σκοτεινό κάλλος, την εκτόνωση, που εμπνέει ένας θάνατος την επομένη μιας τέλειας δόξας;
[ Recorded by Robert Brown ]
Στην ύλη που μας έπλασε ...
Sunday, February 24, 2019
DJ VOYAGER - Puspawarna
Puspawarna, είναι σα να λέμε ένας κήπος με λουλούδια της Ιάβας. Είναι σα να λέμε ένας κήπος, τραγουδισμένος τη στιγμή της τέλειας ισορροπίας, όταν πλήρης χυμών - στιγμή δίκαιη μεταξύ των όντων - πιάνει να μεστώνει όλη τη συσσωρευμένη γλύκα. Τότε που κάθε ύπαρξη είναι ωραία, όπως δηλαδή σήμερα θα λέγαμε όμορφη. Δεν απέχουν πολύ οι δυο ετυμολογίες, αν φανταστεί κανείς πως η τέλεια μορφή, δηλαδή η τελειωμένη, επιτυγχάνεται μιαν ώρα κατάλληλη για κάθε ον. Ετούτη η συμμετρία δεν είναι χωρική κι ούτε καν χρονική, η στιγμή δηλαδή της τέλειας συμμετρίας μεταξύ γέννησης και θανάτου. Είναι συμμετρία μιας άλλης ανερμήνευτης διάστασης.
Αλλιώς, πώς να εξηγήσει κανείς ετούτο το σκοτεινό κάλλος, την εκτόνωση, που εμπνέει ένας θάνατος την επομένη μιας τέλειας δόξας;
Αλλιώς, πώς να εξηγήσει κανείς ετούτο το σκοτεινό κάλλος, την εκτόνωση, που εμπνέει ένας θάνατος την επομένη μιας τέλειας δόξας;
DJ VOYAGER - Brandenburg Concerto No.2
Star Hits ή Golden Hits, όπως κι αν το δείτε, made by Voyager ...
BACH - Brandenburg Concerto No. 2 in F [ First Movement ]
Munich Bach Orchestra, Karl Richter, conductor.
Thursday, February 21, 2019
Αιθεροβασίες
Όπως το 'χουμε ξαναπεί, ο Άνθρωπος είναι ένα πλάσμα παράδοξο. Από τη μια, ατενίζει τ' άστρα, τους γαλαξίες και τη γεωμετρία του σύμπαντος κι από την άλλη - την ίδια στιγμή, δηλαδή - παραπατά, βουτηγμένος μέσα στη λασπουριά και τα ίδια του τ' αποπατήματα. Ξεδιαλύνοντας τις συμμετρίες και τις υπερσυμμετρίες απροσδιόριστων σωματιδίων, οι άνθρωποι παραμελούν παντελώς τη συμμετρία της απτής σκέψης - της σκέψης, δηλαδή, που ορίζεται από την κυρτότητα του αγγίγματος - και την παρατούν αγεωμέτρητη κι ατροφική. Έτσι, αντί να καταλήγουμε καταντούμε. Ψαχουλεύοντας στα τυφλά για ένα όμορφο ανάγνωσμα, αναλισκόμαστε συχνά σε κωμικοτραγικά δημοσιευμάτα, όπως αυτό, τα οποία αποκαλύπτουν επιστήμονες επιφορτισμένους με τη διαχείρηση τεχνολογικών συστημάτων ανυπολόγιστου κόστους (υπεξαιρεμένων, πάντα, απ' το κοινωνικό υστέρημα), εξοπλισμένους ωστόσο με απογοητευτικά γλειφιτζουρένιους εγκέφαλους.
Πάνω στις ηφαιστειογενείς κορυφές της Sierra Negra, κάπου στη μεξικάνικη πολιτεία Puebla, φωλιάζει ένα τεχνολογικό κομψοτέχνημα ή με άλλα λόγια «the world´s largest single-dish steerable millimetre-wavelength telescope». Μα για τους επιμελείς και καθωσπρέπει επιστήμονες, που το επανδρώνουν, το ποτήρι ξεχείλισε (the final straw). Δεν ξεχείλισε γιατί μερικές χιλιάδες μέτρα χαμηλότερα υπάρχει κόσμος, ο οποίος βράζει στο ζουμί του και πίνει το ζουμί για να χορτάσει. Δεν ξεχείλισε γιατί μερικές χιλιάδες μέτρα παρακάτω, σέρνονται ανθρώπινα πλάσματα στερούμενα βασικών δομών υγείας, πόσιμου νερού και στοιχειώδους παιδείας, όχι τούτο δεν ήταν αρκετό. Δεν ξεχείλισε όταν ο ΟΗΕ κατέτασε την Puebla έβδομη, από τις 32 δυνατές θέσεις υπανάπτυξης στο Μεξικό - μα και σε περίοπτη θέση, παγκοσμίως. Δεν ξεχείλισε ούτε καν, όταν το 2018 - όπως και κάθε χρονιά - σπάσανε στη χώρα και πάλι τα περσινά και προπέρσινα ρεκόρ ανθρωποκτονιών κι εγκληματικότητας, εν γένει. Όχι, όχι. Το ποτήρι, για τους επιμελείς και καλοσιδερωμένους επιστήμονες του καμαρωτού τηλεσκοπίου, ξεχείλισε όταν σταμάτησαν το αυτοκίνητο κάποιου συνάδελφου, την ώρα που πήγαινε ο άνθρωπος ανυποψίαστος να ξεσκονίσει τ' άστρα και του το βούτηξαν, δια της βίας. Μάλιστα. Αυτά είναι νέα.
Ξαφνικά, σύνολο το επιστημονικό τσούρμο ανακάλυψε τα καρτέλ ναρκωτικών και την απόχρωση του κοφτερού μετάλλου. Κουτρουβαλιάστηκε από τις σελαϊκές ανταύγειες της ατμοσφαιρικής αστρόσκονης, στον κουρνιαχτό του μεξικάνικου χωματόδρομου. Ξάφνου, συνειδητοποίησαν πως δεν υπάρχει γωνιά, πάνω στη γης ετούτη, η οποία να είναι αεροστεγώς απομονωμένη από την ανθρώπινη οσμή, δηλαδή το ανθρώπινο πρόσωπο, την κοινωνία. Κι έτσι, τα σπουδαγμένα ανθρωπάκια των παχύφυτων διδακτορικών, απόμειναν με το παράπονο. Γιατί πάλευαν τόσον καιρό ν' αφουγκραστούν βαθιά, ως εκεί που το μάτι βλέπει, μα - τελικά - όχι ως εκεί που το μάτι πρέπει. Τ' ανθρώπινα κυμάτα που λυσσομανούν να διαρρήξουν τα περιθώρια, η βία που δυναμώνει μασουλώντας την ίδια της τη σάρκα, η ανέχεια που γδέρνει τις ψυχές και τα πρόσωπα, όλα ετούτα έφτασαν τώρα να πιτσιλάνε τα καλοσφουγγαρισμένα πατώματα της Sierra Negra κι όλοι αναρωτιούνται «μα πώς» και «γιατί», σαν να προσγειώθηκαν προχθές στον γαλανό πλανήτη, ξυπόλυτοι και πόνεσαν τα πατουσάκια τους.
Όχι δεν είναι εξοργιστικό το γεγονός της άγνοιας, μα το γεγονός της υποκρισίας. Να λες, ότι τα πράγματα είναι δύσκολα - πιο πέρα κι από δύσκολα - μα «κάνω ό,τι μπορώ, ό,τι μου κόβει, μα δεν έχω και τα κότσια να ξεπεράσω τις δυνάμεις μου» το κατανοεί κι ο πιο κακοπροαίρετος και το βουλώνει. Ακόμα και τούτο να λες : «κοιτώ την πάρτη μου, καθότι τα πάντα μάταια κι ο άνθρωπος θα παραμένει ίδιος, στον αιώνα των αιώνων» και τούτο, ακόμη, είναι πιο ντόμπρο και χωνεύεται ευκολότερα - έστω με δυσπεψία. Στο κάτω-κάτω μπορεί ν' αναγνωρίζουμε εαυτούς, σ' όμοιες στάσεις. Μα η ομφαλοσκοπική μύξα της τσάμπα-κλάψας σε κάνει έξω φρενών : «Ultimately, what we want to do is go back and better understand the universe», λέει ο υπέροχος αυνάνας Carraminana, κλείνοντας το μίζερο τούτο άρθρο με την επική του εκσπερμάτιση. Άκων, ωστόσο, περνά απ' την αλήθεια ξώφαλτσα - όπως περνούν συχνά οι άκοντες. Εκείνο το «go back» στέκεται αστρονομικά σοφό, πνιγμένο, μες στη σφιχτόκλειστη παλάμη του. Ναι, «επιστρέφοντας πίσω» λοιπόν. Κατεβαίνοντας απ' τις βουνοκορφές, όλοι εκείνοι που κάνουμε ή κοιτάμε τη δουλίτσα μας, επιστρέφοντας πίσω στο ανθρώπινο σώμα, καθιστώντας το και πάλι ακέραιο, τότε και μόνο τότε υπάρχει πραγματικά ελπίδα να καταλάβουμε καλύτερα το σύμπαν. Όλοι αυτοί οι ήσσονες και οι μικράκηδες της εξειδίκευσης δεν έχουν αντιληφθεί στο παραμικρό πως το ανθρωπαριό, στο οποίο ανήκουμε, είναι ένα σώμα ολάκερο και μάζα αγαπητική (αν και φυγόκεντρη). Κι ή προχωράει σύγκορμο (προς τ' άστρα ή ταπεινότερα αλλού) ή δεν προχωρά καθόλου και διαλύεται.
Large Millimeter Telescope @ Sierra Negra, Puebla, Mexico
http://www.lmtgtm.org/
http://www.lmtgtm.org/
Πάνω στις ηφαιστειογενείς κορυφές της Sierra Negra, κάπου στη μεξικάνικη πολιτεία Puebla, φωλιάζει ένα τεχνολογικό κομψοτέχνημα ή με άλλα λόγια «the world´s largest single-dish steerable millimetre-wavelength telescope». Μα για τους επιμελείς και καθωσπρέπει επιστήμονες, που το επανδρώνουν, το ποτήρι ξεχείλισε (the final straw). Δεν ξεχείλισε γιατί μερικές χιλιάδες μέτρα χαμηλότερα υπάρχει κόσμος, ο οποίος βράζει στο ζουμί του και πίνει το ζουμί για να χορτάσει. Δεν ξεχείλισε γιατί μερικές χιλιάδες μέτρα παρακάτω, σέρνονται ανθρώπινα πλάσματα στερούμενα βασικών δομών υγείας, πόσιμου νερού και στοιχειώδους παιδείας, όχι τούτο δεν ήταν αρκετό. Δεν ξεχείλισε όταν ο ΟΗΕ κατέτασε την Puebla έβδομη, από τις 32 δυνατές θέσεις υπανάπτυξης στο Μεξικό - μα και σε περίοπτη θέση, παγκοσμίως. Δεν ξεχείλισε ούτε καν, όταν το 2018 - όπως και κάθε χρονιά - σπάσανε στη χώρα και πάλι τα περσινά και προπέρσινα ρεκόρ ανθρωποκτονιών κι εγκληματικότητας, εν γένει. Όχι, όχι. Το ποτήρι, για τους επιμελείς και καλοσιδερωμένους επιστήμονες του καμαρωτού τηλεσκοπίου, ξεχείλισε όταν σταμάτησαν το αυτοκίνητο κάποιου συνάδελφου, την ώρα που πήγαινε ο άνθρωπος ανυποψίαστος να ξεσκονίσει τ' άστρα και του το βούτηξαν, δια της βίας. Μάλιστα. Αυτά είναι νέα.
Ξαφνικά, σύνολο το επιστημονικό τσούρμο ανακάλυψε τα καρτέλ ναρκωτικών και την απόχρωση του κοφτερού μετάλλου. Κουτρουβαλιάστηκε από τις σελαϊκές ανταύγειες της ατμοσφαιρικής αστρόσκονης, στον κουρνιαχτό του μεξικάνικου χωματόδρομου. Ξάφνου, συνειδητοποίησαν πως δεν υπάρχει γωνιά, πάνω στη γης ετούτη, η οποία να είναι αεροστεγώς απομονωμένη από την ανθρώπινη οσμή, δηλαδή το ανθρώπινο πρόσωπο, την κοινωνία. Κι έτσι, τα σπουδαγμένα ανθρωπάκια των παχύφυτων διδακτορικών, απόμειναν με το παράπονο. Γιατί πάλευαν τόσον καιρό ν' αφουγκραστούν βαθιά, ως εκεί που το μάτι βλέπει, μα - τελικά - όχι ως εκεί που το μάτι πρέπει. Τ' ανθρώπινα κυμάτα που λυσσομανούν να διαρρήξουν τα περιθώρια, η βία που δυναμώνει μασουλώντας την ίδια της τη σάρκα, η ανέχεια που γδέρνει τις ψυχές και τα πρόσωπα, όλα ετούτα έφτασαν τώρα να πιτσιλάνε τα καλοσφουγγαρισμένα πατώματα της Sierra Negra κι όλοι αναρωτιούνται «μα πώς» και «γιατί», σαν να προσγειώθηκαν προχθές στον γαλανό πλανήτη, ξυπόλυτοι και πόνεσαν τα πατουσάκια τους.
Όχι δεν είναι εξοργιστικό το γεγονός της άγνοιας, μα το γεγονός της υποκρισίας. Να λες, ότι τα πράγματα είναι δύσκολα - πιο πέρα κι από δύσκολα - μα «κάνω ό,τι μπορώ, ό,τι μου κόβει, μα δεν έχω και τα κότσια να ξεπεράσω τις δυνάμεις μου» το κατανοεί κι ο πιο κακοπροαίρετος και το βουλώνει. Ακόμα και τούτο να λες : «κοιτώ την πάρτη μου, καθότι τα πάντα μάταια κι ο άνθρωπος θα παραμένει ίδιος, στον αιώνα των αιώνων» και τούτο, ακόμη, είναι πιο ντόμπρο και χωνεύεται ευκολότερα - έστω με δυσπεψία. Στο κάτω-κάτω μπορεί ν' αναγνωρίζουμε εαυτούς, σ' όμοιες στάσεις. Μα η ομφαλοσκοπική μύξα της τσάμπα-κλάψας σε κάνει έξω φρενών : «Ultimately, what we want to do is go back and better understand the universe», λέει ο υπέροχος αυνάνας Carraminana, κλείνοντας το μίζερο τούτο άρθρο με την επική του εκσπερμάτιση. Άκων, ωστόσο, περνά απ' την αλήθεια ξώφαλτσα - όπως περνούν συχνά οι άκοντες. Εκείνο το «go back» στέκεται αστρονομικά σοφό, πνιγμένο, μες στη σφιχτόκλειστη παλάμη του. Ναι, «επιστρέφοντας πίσω» λοιπόν. Κατεβαίνοντας απ' τις βουνοκορφές, όλοι εκείνοι που κάνουμε ή κοιτάμε τη δουλίτσα μας, επιστρέφοντας πίσω στο ανθρώπινο σώμα, καθιστώντας το και πάλι ακέραιο, τότε και μόνο τότε υπάρχει πραγματικά ελπίδα να καταλάβουμε καλύτερα το σύμπαν. Όλοι αυτοί οι ήσσονες και οι μικράκηδες της εξειδίκευσης δεν έχουν αντιληφθεί στο παραμικρό πως το ανθρωπαριό, στο οποίο ανήκουμε, είναι ένα σώμα ολάκερο και μάζα αγαπητική (αν και φυγόκεντρη). Κι ή προχωράει σύγκορμο (προς τ' άστρα ή ταπεινότερα αλλού) ή δεν προχωρά καθόλου και διαλύεται.
Tuesday, February 12, 2019
Θάματα κι αντιθάματα
Κάθε δημιουργία, κάθε γέννηση, είναι ένα μικρό θαύμα. Ακόμα κι η γέννηση ενός ανθρώπου, παρά το γλιτσιασμένο, κρεάτινο πλακούντα κι όλα τα σιχαμερά υγρά, που τη συνοδεύουν. Μα το συναίσθημα που γεννά, ετούτη η νέα παρουσία, η οποία διεκδικεί το χώρο και την αυτονομία της, δεν βρίσκει την αντιστοιχία του σε λέξεις. Τούτο το γλιτσερό «τερατάκι», που κρέμεται απ' το χέρι της μαμής, σαν από τσιγκέλι, και τσιρίζει στην πιο εκνευριστική οκτάβα θα μπορούσε να πατήσει ήχος, είναι ένα θέαμα να το κοιτάς με πολλά ανάμικτα αισθήματα, αλλά δύσκολα δίχως αμηχανία ή δέος. Το ίδιο θαύμα επαναλαμβάνεται, φυσικά, μαζί με κάθε γέννηση, είτε πρόκειται για τα μισοθαμμένα αυγά μιας χαριτωμένης, θαλάσσιας χελώνας, είτε για τον αντεστραμμένο τοκετό μιας ποντικομούτσουνης νυχτερίδας. Αν πολλαπλασιάσουμε μάλιστα τη διαδικασία ετούτη, μ' όλα τα δυνατά πλάσματα της φύσης ή του νου, δε θα 'ταν υπερβολή να ισχυριζόταν κανείς πως η ζωή δεν είναι παρά ένας κοχλασμός θαυμάτων. Δεν είναι παρά το άτοπο εκείνο σύνολο, που περιέχει εαυτόν, κι ένα παράδοξο εν μέσω παραδόξων : ένας γεννήτωρ της ίδιας του της μήτρας.
Η γέννηση ενός αστέρα δεν υστερεί σε ομορφιά. Επιπλέον, χαρακτηρίζεται από λιγότερη γλίτσα, υγρασία και, γενικότερα, πράγματα περισσότερο παστρικά και ήσυχα. Αν εξαιρέσει κανείς την επικότητα της κλίμακας, οι αναλογίες είναι καταφανείς. Τ' άστρα τυλίγονται, σαν τα μωρά, στο σκοτεινό τους σάκο, ρουφάνε αχόρταστα τροφή από το περιβάλλον, αυξάνουν διαρκώς τη μάζα τους, πλάθουν δομές και σχήματα, κάποτε πιάνουν να δρουν και ν' αντιδρούν. Η πρώτη αναλαμπή ενός αστέρα ή το πρώτο κλαυθμύρισμα του τοκετού, δεν είναι εκρήξεις ακαριαίες, κεραυνοβολήματα, αλλά το επιστέγασμα μιας αργής, σωρευτικής διαδικασίας, η οποία ζυγίζει τα βήματά της με τέτοια συμμετρία απαράμιλλη, που δυστυχώς οι ενήλικες έχουν την τάση ν' απολησμονούν. Η γέννηση δεν είναι το σημείο μηδέν ή πλην δέκα ή δύο-χιλιάδες-δεκαεννιά, παρά μονάχα μέσα στον τεμαχισμένο νου του κοινωνικού όντος. Στην πραγματικότητα, είναι μόνον μια πυλίδα αυθαίρετη, καταμεσίς στο οποτεδήποτε. Είναι ένα όριο συμβατικό της συνεχούς ροής του είναι, της αδιάλειπτης μετάπλασης της ύπαρξης, για την οποία υπάρχει διάταξη μα δεν υπάρχει διαδοχή.
Έτσι το θαύμα δεν παύει στιγμή, να σημαδεύει την ύλη που το γέννησε - θες να την πεις οικογένεια, θες να την πεις νεφέλωμα, θες να την πεις υπαρκτική σχέση. Το χαμόγελο των παιδιών μετασχηματίζει τον κόσμο γύρω τους - τον κόσμο που τα γέννησε - δίνοντας με τη σειρά του ζωή σε νέες οντότητες, ως τότε αδύνατες ή εν δυνάμει : αγάπη, αφοσίωση, θυσία. Δεν υπάρχει άνθρωπος, οσοδήποτε σκληρός ή ανώμαλος, που να 'χει γλιτώσει αλώβητος, απ' την εκτυφλωτική διαύγεια ενός παιδιού. Οι ανθρώπινες προθέσεις, ωστόσο, με τη μιζέρια και τη φοβικότητά τους, συχνά θολώνουν αυτή την καθαρότητα. Τ' αστέρια, ευτυχώς, δεν έχουν πρόθεση κι έτσι μπορούν να είναι, ευκολότερα από τους ανθρώπους, όμορφα. Παντοτινά όμορφα και παντοτινά τελειωμένα, με άλλα λόγια αενάως συνεπή στη φύση τους.
Οι πρωτο-συσσωρευμένη ύλη κάποτε γίνεται μάζα κρίσιμη. Παύει να διάγει απλά υποκείμενη στην παθητική βαρύτητα και πιάνει να ζυγίζει τη δράση της. Το περίσσευμα της ύλης δε γίνεται πάχος, όπως στους ανθρώπους, αλλά μεταστοιχειώνεται σε κίνηση προς τα έξω, σε επικοινωνία και σε επιστροφή. Τα νεφελώματα, μέσα στη σκοτεινή μήτρα των οποίων εκκολάπτονται μυστικά οι αστρικές ανάσες, αποκαλύπτουν κάποτε τις ασύλληπτες διαστάσεις τους. Το φως της γέννησης στέκεται, επιτέλους, δύναμη ικανή, γι' αυτή την αποκάλυψη. Το δέος μπροστά σ' αυτά τα βελούδινα κοσμικά τείχη, που αντανακλούν εαυτούς, δεν έχει λόγια και η ανάσα κόβεται. Στα ιριδίζοντα φαράγγια που πλάθει το στερέωμα, προβολές μιας τέταρτης διάστασης ή κτίσεις μιας πέμπτης, η ομορφιά χάνει το νόημά της, γιατί νόημα μπορεί να 'χει μόνον εκείνο που χωράει κάπου - και τούτα τα βαθύχρωμα πέπλα δεν έχουνε τόπο να σταθούν, μέσα στον άνθρωπο. Μπροστά σ' αυτή την πρόκληση, οι ικανότεροι ποιητές της γήινης λασπουριάς, θα φάνταζαν νήπιοι. Τίποτε περισσσότερο, από πρωτόγονοι συλλαβιστές κι αγρίμια εγκαταλελειμμένα στο μυκηθμό και τα γρυλίσματα.
Μέσα σ' αυτή την πανδαισία, δημιουργούνται μερικές πανέμορφες, ηλεκτρισμένες τολύπες, που οι αστρονόμοι αποκαλούν πεζά : αντικείμενα Herbig-Haro. Ιονισμένα, μπαμπακένια νέφη, απωθημένα απ' την ορμή της καινούργιας ζωής, μιλούν τη φωτεινή γλώσσα του σύμπαντος. Γλώσσα υφασμένη πάνω στους δικούς της συντακτικούς κανόνες και ξετυλιγμένη - σα μελωδία - στις αράδες ενός λανθάνοντος, μαγνητικού πεντάγραμμου. Οι κουκουλωμένοι στα μύχια των νεφελωμάτων πρωτο-αστέρες, τα νεογέννητα ετούτα αλάνια που ήρθαν για να μείνουν, σιγο-σφυρίζουν τον παλμό τους με το σφρίγος της ζωής που ξεχειλίζει, σα χείμαρρος. Χαχανίζουν σαν τα ξαμολυμένα γυφτάκια, που σκαλίζουν τον κόσμο γύρω τους και τον αναστατώνουν με τα πειράγματά τους.
Κι έτσι, ο κόσμος παντοτινά ομορφαίνει, από την ασυγκράτητη ζωή.
Η γέννηση ενός αστέρα δεν υστερεί σε ομορφιά. Επιπλέον, χαρακτηρίζεται από λιγότερη γλίτσα, υγρασία και, γενικότερα, πράγματα περισσότερο παστρικά και ήσυχα. Αν εξαιρέσει κανείς την επικότητα της κλίμακας, οι αναλογίες είναι καταφανείς. Τ' άστρα τυλίγονται, σαν τα μωρά, στο σκοτεινό τους σάκο, ρουφάνε αχόρταστα τροφή από το περιβάλλον, αυξάνουν διαρκώς τη μάζα τους, πλάθουν δομές και σχήματα, κάποτε πιάνουν να δρουν και ν' αντιδρούν. Η πρώτη αναλαμπή ενός αστέρα ή το πρώτο κλαυθμύρισμα του τοκετού, δεν είναι εκρήξεις ακαριαίες, κεραυνοβολήματα, αλλά το επιστέγασμα μιας αργής, σωρευτικής διαδικασίας, η οποία ζυγίζει τα βήματά της με τέτοια συμμετρία απαράμιλλη, που δυστυχώς οι ενήλικες έχουν την τάση ν' απολησμονούν. Η γέννηση δεν είναι το σημείο μηδέν ή πλην δέκα ή δύο-χιλιάδες-δεκαεννιά, παρά μονάχα μέσα στον τεμαχισμένο νου του κοινωνικού όντος. Στην πραγματικότητα, είναι μόνον μια πυλίδα αυθαίρετη, καταμεσίς στο οποτεδήποτε. Είναι ένα όριο συμβατικό της συνεχούς ροής του είναι, της αδιάλειπτης μετάπλασης της ύπαρξης, για την οποία υπάρχει διάταξη μα δεν υπάρχει διαδοχή.
Έτσι το θαύμα δεν παύει στιγμή, να σημαδεύει την ύλη που το γέννησε - θες να την πεις οικογένεια, θες να την πεις νεφέλωμα, θες να την πεις υπαρκτική σχέση. Το χαμόγελο των παιδιών μετασχηματίζει τον κόσμο γύρω τους - τον κόσμο που τα γέννησε - δίνοντας με τη σειρά του ζωή σε νέες οντότητες, ως τότε αδύνατες ή εν δυνάμει : αγάπη, αφοσίωση, θυσία. Δεν υπάρχει άνθρωπος, οσοδήποτε σκληρός ή ανώμαλος, που να 'χει γλιτώσει αλώβητος, απ' την εκτυφλωτική διαύγεια ενός παιδιού. Οι ανθρώπινες προθέσεις, ωστόσο, με τη μιζέρια και τη φοβικότητά τους, συχνά θολώνουν αυτή την καθαρότητα. Τ' αστέρια, ευτυχώς, δεν έχουν πρόθεση κι έτσι μπορούν να είναι, ευκολότερα από τους ανθρώπους, όμορφα. Παντοτινά όμορφα και παντοτινά τελειωμένα, με άλλα λόγια αενάως συνεπή στη φύση τους.
Οι πρωτο-συσσωρευμένη ύλη κάποτε γίνεται μάζα κρίσιμη. Παύει να διάγει απλά υποκείμενη στην παθητική βαρύτητα και πιάνει να ζυγίζει τη δράση της. Το περίσσευμα της ύλης δε γίνεται πάχος, όπως στους ανθρώπους, αλλά μεταστοιχειώνεται σε κίνηση προς τα έξω, σε επικοινωνία και σε επιστροφή. Τα νεφελώματα, μέσα στη σκοτεινή μήτρα των οποίων εκκολάπτονται μυστικά οι αστρικές ανάσες, αποκαλύπτουν κάποτε τις ασύλληπτες διαστάσεις τους. Το φως της γέννησης στέκεται, επιτέλους, δύναμη ικανή, γι' αυτή την αποκάλυψη. Το δέος μπροστά σ' αυτά τα βελούδινα κοσμικά τείχη, που αντανακλούν εαυτούς, δεν έχει λόγια και η ανάσα κόβεται. Στα ιριδίζοντα φαράγγια που πλάθει το στερέωμα, προβολές μιας τέταρτης διάστασης ή κτίσεις μιας πέμπτης, η ομορφιά χάνει το νόημά της, γιατί νόημα μπορεί να 'χει μόνον εκείνο που χωράει κάπου - και τούτα τα βαθύχρωμα πέπλα δεν έχουνε τόπο να σταθούν, μέσα στον άνθρωπο. Μπροστά σ' αυτή την πρόκληση, οι ικανότεροι ποιητές της γήινης λασπουριάς, θα φάνταζαν νήπιοι. Τίποτε περισσσότερο, από πρωτόγονοι συλλαβιστές κι αγρίμια εγκαταλελειμμένα στο μυκηθμό και τα γρυλίσματα.
Μέσα σ' αυτή την πανδαισία, δημιουργούνται μερικές πανέμορφες, ηλεκτρισμένες τολύπες, που οι αστρονόμοι αποκαλούν πεζά : αντικείμενα Herbig-Haro. Ιονισμένα, μπαμπακένια νέφη, απωθημένα απ' την ορμή της καινούργιας ζωής, μιλούν τη φωτεινή γλώσσα του σύμπαντος. Γλώσσα υφασμένη πάνω στους δικούς της συντακτικούς κανόνες και ξετυλιγμένη - σα μελωδία - στις αράδες ενός λανθάνοντος, μαγνητικού πεντάγραμμου. Οι κουκουλωμένοι στα μύχια των νεφελωμάτων πρωτο-αστέρες, τα νεογέννητα ετούτα αλάνια που ήρθαν για να μείνουν, σιγο-σφυρίζουν τον παλμό τους με το σφρίγος της ζωής που ξεχειλίζει, σα χείμαρρος. Χαχανίζουν σαν τα ξαμολυμένα γυφτάκια, που σκαλίζουν τον κόσμο γύρω τους και τον αναστατώνουν με τα πειράγματά τους.
Κι έτσι, ο κόσμος παντοτινά ομορφαίνει, από την ασυγκράτητη ζωή.
Herbig-Haro 7-11 @ NGC 1333
Herbig-Haro 24 @ Orion B Molecular Cloud
Subscribe to:
Posts (Atom)