Σα λέμε το φεγγάρι ετερόφωτο διαπράττουμε μιαν ελάχιστη αδικία. Έχει μι' αξία, όσο να 'ναι, όποιος επιστρέφει ένα μέρος από το φως που του χαρίζεται. Η προσφορά φεγγοβολά από μόνη της, στέκεται ξέχωρη απ' τις άλλες ιδιότητες. Έτσι κι εδώ, επιστρέφεται πίσω στον άνθρωπο η λάμψη ενός χαμόγελου, που χρόνια πριν βοήθησε να μερέψουμε και να καβαλικέψουμε τούτη τη σκοτεινή θεότητα.
Μαζί με την Katie Bouman, λίγους μόλις μήνες πριν, είναι τα χαμόγελα κάποιων γυναικών από τις ομορφότερες κατακτήσεις της οδύσσειας του διαστήματος.
Με αφορμή το παρακάτω εντυπωσιακό βίντεο, συνειδητοποίησα πόσο πίσω είναι ακόμα το διαδίκτυο στην αναζήτηση σωστής ή έγκυρης πληροφόρησης - εννοείται με τη σχετική άνεση κάποιου που θέλει απλά να ψάξει κάτι περισσότερο, δίχως να χάσει τον ειρμό του ή να επιδοθεί σε στοιχειοθέτηση διατριβής. Τολμώ να υποθέσω πως εδώ και μια δεκαετία, ουσιαστικά, δεν φαίνεται να 'χουνε γίνει μεγάλα βήματα στην ποιοτική αναβάθμιση της προσφερόμενης πληροφορίας. Για την ποσοτική ωστόσο σαβούρα, ούτε κουβέντα να γίνεται ∙ βρίσκεται στο άνθος της ηλικίας της. Πριν δέκα χρόνια, ας πούμε, τα περισσότερα διαδικτυακά εργαλεία, όπως η Google κι η Wikipedia, υπήρχαν ήδη κι επιπλέον οι πιο σοβαρές ιστοσελίδες είχαν ήδη συγκροτήσει τις βασικές δομές τους κι εγκαθιδρύσει ισχυρή την παρουσία τους. Βέβαια, δεν υποτιμώ σε καμία περίπτωση τη βαθιά χαρά, που σου προσφέρει αφειδώλευτα η τελεσφόρηση μιας επίμονης και κοπιώδους αναζήτησης. Όπως επίσης και τις μικρές γνωστικές εκπλήξεις, οι οποίες διασταυρώνονται αναπάντεχα με το ζητούμενο. Ωστόσο όχι σπάνια, το μόνο που κερδίζει κανείς είναι σπασμένα νεύρα κι απογοήτευση. Η παραγωγή απορριμάτων ήταν, είναι και θα είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ή - για να είμαι δικαιότερος - η βαβούρα και ο θόρυβος, η ανταριασμένη οχλαγωγία της πολυφωνίας - μ' άλλα λόγια ο ζωντανός παλμός της ελευθερίας. Τους αγαπώ τους ανθρώπους, μα είναι αλήθεια πως συχνά γίνονται κουραστικοί, αν όχι αφόρητοι.
Η σκοτεινή φιγούρα, η οποία διαταράσσεται από την ηλιακή έκρηξη είναι κατά πάσα πιθανότητα ένας Στεμματικός Βρόχος (Coronal Loop), αλλά τα παιδιά στο Reddit αναφέρονται σε αυτόν και ως Plasma Arc. Γι' αυτό μάλλον επανέρχεται στην πρότερη μορφή του, μετά το πέρας της διαταραχής.
Το προηγούμενο video, τιτλοφορούμενο «Shockwave on the Sun followed by a Solar Flare», το αλίευσα για πρώτη φορά στο site 9GAG στις 15 Ιουλίου . Υπάρχει και μια παλαιότερη ανάρτηση, στις 30 Ιουνίου , η οποία πέρασε μάλλον στο ντούκου, αν κρίνει κανείς από τα μόλις τριαντακάτι σχόλια. Μα το θέμα δεν είναι τούτο, ποια ανάρτηση δηλαδή βγαίνει πρωταθλήτρια, μα το περιεχόμενο και η διασταύρωση της ανάρτησης καθαυτής. Κοντεύει μήνας που 'χα φυλάξει το σύνδεσμο τούτο στην κατάψυξη, μέχρι σήμερα που βρήκα τελικά το χρόνο να τον αποψύξω.
* * *
Το πρώτο ερώτημα που δημιουργείται δε μπορεί παρά ν' αφορά στην εγκυρότητα αυτού που βλέπουμε. Παρότι η ηλιακή καταγραφή φαίνεται αρχικά ως πραγματική, νομίζω πως είναι θεμιτό στην εποχή μας να στέκει κανείς επιφυλακτικός ως προς κάθε πληροφορία, η οποία δε συνοδεύεται από την πηγή της ή άλλες δυνατότητες διασταύρωσης. Μα στο κάτω-κάτω, ακόμα κι έτσι, δεν μπορώ ν' αρκεστώ μόνο σ' αυτό που βλέπω. Διψώ να μάθω περισσότερα, να εμβαθύνω. Γυρεύω στο ελάχιστο μια έγκυρη περιγραφή του φαινομένου που παρατηρώ. Ως προς αυτό, το διαδίκτυο αποτυγχάνει παταγωδώς, σχεδόν σε κάθε παραπομπή η οποία αναφέρεται στο ζητούμενο. Ούτε εδώ [Reddit], ούτε εδώ [Twitter], ούτε εδώ [Twitter], ούτε εδώ [Youtube], ούτε εδώ [Twitter], ούτε εδώ [Imgur], ούτε εδώ [Zodab], ούτε εδώ [Facebook], μα όπως είπαμε ούτε κι εδώ [9GAG] υπάρχει καμία επίσημη αναφορά στην προέλευση του αποσπάσματος. Ο καθένας νομίζει πως μπορεί να ποστάρει ό,τι του κατέβει δίχως καμιάν άλλη υποχρέωση (μήτε λογική, μήτε ηθική, μήτε άλλου σουρεαλιστικού τύπου). Θα μου πείτε «σάματις, γνώριζε κι ο ίδιος; το βρήκε του γούστου του και τ' ανέβασε».
Η επόμενη λύση είναι να καθίσει κανείς και να φάει, που λέμε, στη μάπα όλη την ασυναρτησία, τον οχετό, τη φλυαρία και την αμπελοφιλοσοφία των εκατοντάδων σχολίων, με την ελπίδα πως μέσα στον όχλο της χαριτωμενιάς και της ιλαροτραγωδίας θα βρεθεί κάποιος εξωγήινος με κάτι χρήσιμο να σχολιάσει. Μέσα σε τούτο το χάος ανθρώπινης φαντασίας, μπορεί κανείς ενίοτε και να χαμογελάσει, διαβάζοντας ατάκες όπως «There are galaxies bigger than the universe!!"», άλλοτε πάλι να προβληματιστεί γόνιμα, βγάζοντας το κομπιουτεράκι του, και κάποτε πιο σπάνια να νιώσει μια πηγαία επιθυμία να μοιράσει καρπαζές «The sun is so dense that what you see are gravity waves on the surface from the event». Να σημειώσω, βέβαια, πως τα βαρυτικά κύματα ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά μόλις το 2016 και μάλιστα μετά από πολύχρονες προσπάθειες κι ακατασίγαστη επιμονή. Δεν είναι, δηλαδή, πως κάναμε έτσι με το κυάλι ένα απόγευμα και τα χαζέψαμε στο ηλιοβασίλεμα. Πίσω στο θέμα μας, ωστόσο, σε όλο το μήκος και το πλάτος των προηγούμενων σχολίων, δε θα βρει κανείς πουθενά την παραμικρή ένδειξη για την προέλευση του video. Τα προηγούμενα σχόλια συνέβησαν, βέβαια, στο 9GAG π' ούτως ή άλλως είναι μια ιστοσελίδα για γέλια (κυριολεκτικά). Αλλά και στην αμέσως επόμενη ευκαιρία, κάπου στο Reddit, δε θα συναντήσει κανείς τεράστιες διαφορές.
Επιτέλους, πολλή ώρα αργότερα, κάποιος Kristo Karl στο Twitter και στο λογαριασμό Universal-sci έχει να μας πει κάτι της προκοπής ...
- It's moving at about 600x real time and it occured on May 24, 1999, total elapsed time is about 90 minutes. Harvard research thinks its 2 flares occurring almost instantaneously.
... διορθώνοντας αμέσως τον εαυτό του :
- Sorry everyone it was 1990 not 99 I missed the typo last night.
Observation was made by a series of Cosmic Ray Neutron Monitors in
Mexico City, Climax, CO, Calgary, Inuvik, Deep River & Mt.
Washington.
Στο καπάκι - πιθανότατα γιατί βρήκε κι εκείνος το μοναδικό σχολιαστή άξιο λόγου - ένας πιο ψαγμένος Jack Jenkins προσθέτει :
- Not quite, there was a large SEP event associated with the flare that was recorded by these monitors but this image series of the Sun was captured by a ground-based telescope using a h-alpha filter at BBSO».
Μετά πολλών κόπων και βασάνων, διαπιστώνω κάποτε ότι στο Reddit το ίδιο post έχει αναδημοσιευθεί ένα σωρό φορές, με ξεχωριστή ποικιλία σχολίων και σχολιαστών, κάθε φορά. Που σημαίνει πως θα μας βγουν τα μάτια, ξανά-μανά από την αρχή. Τα πρώτα στατιστικά είναι απάνθρωπα και τραγικά : αν στον πρώτο ολίγον άχρηστο σύνδεσμο, όπου είχα την ατυχία να πέσω, υπήρχαν 145 σχόλια, τώρα στους δύο νέους μετράω πάνω από δυο χιλιάδες σχόλια στον έναν και 400-βάλε στο άλλον ! Ευτυχώς το δεύτερο νούμερο είναι πλασματικό και πολλά σχόλια είναι διαγραμμένα. Πέφτω με τα μούτρα, μα δεν έχω πια την ίδια διάθεση με την οποία ξεκίνησα. Ετούτη η αναζήτηση, υπόσχομαι στον εαυτό μου να είναι η τελευταία για σήμερα, ασχέτως έκβασης. Ταξινομώ τα σχόλια ανά δημοτικότητα και πιάνω δουλειά.
[ ... ]
Νομίζω ότι βρήκα επιτέλους μιαν άκρη. Στους δύο νέους αυτούς συνδέσμους έχουν εμπλακεί μακράν οι εγκυρότεροι σχολιαστές ίσαμε τώρα, χαμένοι φυσικά μες στο χυλό του ό,τι να 'ναι. Τα νέα είναι παραπάνω κι από ευχάριστα. Καταρχάς, μαθαίνουμε πως φαινόμενα σαν και τούτο ονομάζονται Κύματα Moreton κι είναι σα να λέμε τ' αντίστοιχα ηλιακά τσουνάμι. Εν συνεχεία, καταφέρνουμε ν' αλιεύσουμε επιπλέον τόσο την επιστημονική μελέτη του Harvard , δυο χρόνια μετά το συμβάν, στην οποία αναφέρεται ο σχολιαστής του Twitter που είπαμε προηγουμένως, όσο και η μελέτη του BBSO το '95 την οποία επισημαίνει ο ανταπαντητής του! Ανέλπιστο! Για την ακρίβεια κάτι μεταξύ ανέλπιστου και επιβράβευσης μιας σχεδόν διήμερης μαζοχιστικής επιμονής. Έχουμε χρέος ωστόσο να παραδεχτούμε πως η συλλογική προσφορά λειτούργησε τελικά μ' επιτυχία στην προστασία της σωστής πληροφόρησης, αν και με ασύμμετρα μεγάλο κόστος. Άξιζε άραγε τον κόπο; Αφήνω την απάντηση στην καλή διάθεση και την ιδιοσυγκρασία του αναγνώστη.
* * *
Το δεύτερο ερώτημα αφορά στη σύγχυση διάφορων εννοιών, οι οποία δημιουργείται άλλοτε από τη χαλαρή χρήση τους κι άλλοτε από τη χαλαρή τους ερμηνεία, με αποτέλεσμα να μη βρίσκει κανείς εύκολα άκρη, άμα δεν το 'χει σπουδάσει τ' αντικείμενο. Ταπεινό παράδειγμα η διαφορά μεταξύ «shock-wave», «blast-wave» και τα ελληνικά τους ισοδύναμα «ωστικό κύμα», «κρουστικό κύμα» κι «εκρηκτικό κύμα». Ευτυχώς και για να μην τα πολυλογώ, μετά από κανά τέταρτο πέφτω πάνω στη διδακτορική διατριβή ετούτου του καλού Αθανάσιου Κουλουμβάκου, όπου παρότι διατριβή ο άνθρωπος εκφράζεται με πολύ μεγαλύτερη σαφήνεια, απ' ότι ο μέσος όρος του διαδικτυακού υλικού. Και για του λόγου το αληθές :
«Στις φυσικές επιστήμες η έννοια του κρουστικού κύματος εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε μελέτες των ιδιοτήτων των συμπιεστών ρευστών. Σε αυτά, οι διαταραχές που προκα-λούνται όταν ένα αντικείμενο κινείται μέσα στο ρευστό διαδίδονται ως κύματα πίεσης. Όταν το αντικείμενο που προκαλεί τη διαταραχή κινείται αργά σε σχέση με την ταχύτητα του ήχου, τα κύματα πίεσης αντιστοιχούν στα γνωστά ακουστικά κύματα. Στην αντίθετη περίπτωση όταν η διαταραχή κινείται γρηγορότερα από το κύμα πίεσης που προκαλεί, οι μακροσκοπικές παράμετροι του ρευστού (πυκνότητα, πίεση, θερμοκρασία, ταχύτητα ροής) μεταβάλλονται πολύ γρήγορα και γίνονται ασυνεχείς καθώς προσαρμόζονται στη διάδοση της διαταραχής. Αυτό έχει ως συνέπεια τη δημιουργία μια κατάστασης, εντός της ροής, που ονομάζεται κρουστικό ή ωστικό κύμα. Ορίζουμε ως κρουστικό κύμα το αποτέλεσμα της μη-γραμμικής ανάπτυξης μιας διαταραχής που διαδίδεται σε ένα μέσο και φτάνει σε τελική ισορροπία μέσω μηχανισμών απόσβεσης (βλ. Landau & Lifshitz 1987).
Στην ηλιόσφαιρα τα κρουστικά κύματα παρατηρούνται στο ηλιακό στέμμα, στην προ-σήλια πλευρά των πλανητικών μαγνητοσφαιρών, στο μεσοπλανητικό χώρο και στην περιοχή της παύσης του ηλιακού ανέμου (βλ. εδάφιο 1.5). Ακόμα, εκτός της ηλιόσφαιρας υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη κρουστικών κυμάτων σε υπερκαινοφανείς αστέρες, στην περιοχή της παύσης του γαλαξιακού ανέμου, στους ενεργούς γαλαξίες και τις εξωγαλαξιακές ρα-διοπηγές κυρίως σε γαλαξιακούς πίδακες.»
Στο παραπάνω απόσπασμα, δηλαδή, ο Κουλουμβάκος ταυτίζει το ωστικό με το κρουστικό κύμα. Αντιθέτως, ο άγνωστος αντιγραφέας της Βικιπαίδειας θεωρεί χρέος του να μας επισημάνει πως «Το ωστικό κύμα είναι κύμα κρούσης (κύμα του οποίου η ταχύτητα υπερβαίνει την τοπική ταχύτητα του ήχου) χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι συμβαίνει πάντα και το αντίστροφο». Τι εννοεί τώρα μ' αυτό το τελευταίο; Πως δηλαδή το κύμα κρούσης δεν είναι απαραίτητα ωστικό κύμα, αλλά υπάρχουν και άλλα είδη; Κι αν ναι, τότε ποια; Γίνεται φανερό πως αυτός ο τελευταίος διαχωρίζει το ωστικό κύμα από το κρουστικό. Άντε βρες άκρη. Ως προς την ελληνική απόδοση, τούτα τα δύο κατά πάσα πιθανότητα αναφέρονται στον αγγλικό όρο «shock-wave» και συνεπώς ένα «blast-wave» απομένει ν' αποδωθεί στα ελληνικά ως «εκρηκτικό κύμα» (;), έναν όρο που ωστόσο δε συναντούμε ούτε για πλάκα στην «ελληνική» Google, παρά το γεγονός πως τον διαβάσαμε ξεκάθαρα, λίγο νωρίτερα, στο λήμμα της Βικιπαίδειας. Στ' αγγλικά ωστόσο - που παράγεται και το μεγαλύτερο μέρος της επιστήμης κι άρα η γλώσσα βηματίζει αρωγός των εξελίξεων, αντί να έπεται όπως στη μητρική μας - το ωστικό κύμα φαίνεται πως μπορεί είτε να υπάρχει από μόνο του, είτε ν' αποτελεί μέρος ενός εκρηκτικού (ή άλλου;) κύματος, όπως διαβάζουμε εδώ , εδώ , ίσως κι εδώ . Επίσης, για κάποιο παράξενο λόγο, αρκετοί ανεξάρτητοι σχολιαστές επαναλαμβάνουν πως ένα shock-wave μεταδίδεται με την ταχύτητα του ήχου, όταν η Wikipedia είναι ξεκάθαρη ως προς αυτό : με ταχύτητα ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ του ήχου (στο συγκεκριμένο, πάντα, μέσο μετάδοσης). Απλή αδαημοσύνη ή μια άλλη εκδοχή της αλήθειας, που μου διαφεύγει;
Τέλος πάντων, σ' αυτή την ταπεινή γωνίτσα που γράφω, δε θα σπουδάσουμε φυσικά τη θεωρία των ρευστών. Αλλά νιώθω την ανάγκη να επισημάνω πως μερικές από τις βασικότερες ερμηνείες δίνονται είτε με τρόπο ανοργάνωτο, ο οποίος προκαλεί τελικά περισσότερη σύγχυση, είτε μέσω του ακραιφνούς φορμαλιστικού προτύπου τους, οπότε δεν μπαίνεις καν στον κόπο να ελπίσεις. Νομίζω πως λείπει, ας πούμε μια τύπου Wikipedia, η οποία να ξεκινά με την απλότητα και την εκλαΐκευση ενός «μονοδιάστατου» λεξικού και να εμβαθύνει σταδιακά. Μιλώ, δηλαδή, για μια πολυεπίπεδη δομή, στην οποία θα προχωρά κανείς όσο βαθιά το επιθυμεί, κατά τις δυνατότητες ή την επιθυμία του, κι όχι για τον άχρωμο, άοσμο και άγευστο χυλό που συναντά κανείς στις περισσότερες αναζητήσεις του. Με το κάθε επίπεδο επιπλέον πλήρες και συνεπές ως προς τον εαυτό του, μ' εξαίρεση προφανώς του βαθύτερου (ή υψηλότερου) το οποίο θα προορίζεται για τους ικανότερους ερευνητές και θα χάνεται στους ορίζοντες του σύγχρονου επιστητού. Να το θέσω κι αλλιώς : σε κάθε λήμμα θα επαλαμβάνεται ο ίδιος ορισμός ξεχωριστά για επίπεδο δημοτικού, για επίπεδο δευτεροβάθμιας, πανεπιστημίου και τέλος για x τείνει στο συν άπειρο. Σαν κερασάκι στην τούρτα, θα μπορούσα να προτείνω επιπλέον τη δυνατότητα κάθε επιστημονικής παρουσίασης (video, ηχητικού, slides) να συνοδεύεται, ήδη από την κωδικοποίηση του αρχείου, με την πηγή ή τον οργανισμό παραγωγής του. Κάτι τέτοιο, πιστεύω θα γλίτωνε τον κόσμο από μεγάλα βάσανα τόσο παραπληροφόρησης και παραποίησης, όσο και πολλών άγονων κόπων.
Μικρό εργαστηριακό υστερόγραφο
Προσπάθησα, τώρα, με τ' απλά σχεδιαστικά εργαλεία του Word, να προσεγγίσω μια χονδροειδή εκδοχή της πραγματικότητας. Από το δοθέν ηλιακό τόξο επιχείρησα, αρχικά, να εικάσω την ακτίνα του Ήλιου. Τα πράγματα στάθηκαν πολύ πιο δύσκολα απ' ότι φανταζόμουν τόσο εξαιτίας της κακής ανάλυσης, όσο και του γεγονότος πως τα όρια της ηλιακής φωτόσφαιρας δεν είναι προφανώς σαφή, σαν τα παστρικά γεωμετρικά σχήματα των βιβλίων. Μικρές μεταβολές στο σχήμα του τόξου είχαν ως αποτέλεσμα τεράστιες αποκλίσεις στην τελική διάμετρο. Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα. Πρόκειται προφανώς για επιστήμη του ποδαριού, αλλά μέχρι σήμερα δεν είχα ποτέ ιδιαίτερο παράπονο απ' τα ποδάρια μου, τα οποία ομολογώ μου 'χουν σταθεί ιδιαίτερα χρήσιμα.
Από τις αναλογίες του σχήματος και τη γνώση της πραγματικής ακτίνας (695.510 km) μπορούμε να υποθέσουμε μια καλή προσέγγιση της ακτίνας μετάδοσης του ωστικού κύματος. Για την ακρίβεια, πήρα το θάρρος μια χοντροκομμένης απλοποίησης, μετρώντας μέχρι το σημείο περίπου όπου τελειώνει η σκοτεινή φιγούρα, καταμεσίς, και αγνοώντας - προφανώς - την όποια καμπυλότητα επιφανείας. Βέβαια, ετούτο το «προφανώς» δεν είναι ιδιαίτερα προφανές, καθόσον οι αποκλίσεις των προβολών δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητες : φανταστείτε πως η προβολή ενός τόξου 60° στον άξονα των συνημιτόνων είναι ½ , τη στιγμή που το πραγματικό του μήκος είναι π/3 = 1,05 !! Τέλος πάντων, για να μην το ψειρίσουμε άλλο, οι μετρήσεις μου δίνουν περί τα 170.000 km. Χμμμ, διόλου παράλογο. Σειρά έχει τώρα ο χρόνος.
Η ποιότητα του video είναι ένα σκαλοπάτι από το χείριστο κι ωστόσο σε κατάσταση πλήρους οθόνης μπορεί κανείς, με σχετική ευκολία, να διακρίνει τόσο την ημερομηνία (24 Μαΐου 1990), όσο και το μικρό χρονόμετρο που τρέχει κάτω δεξιά. Με στρογγυλοποιητικές διαθέσεις μπορούμε, πιστεύω, να δεχτούμε ως κύριο διάστημα διάδοσης το 5λεπτο μεταξύ 20:45 και 20:50. Έχοντας αυτά κατά νου, μπορεί πλέον εύκολα κανείς να υπολογίσει το μέτρο της ταχύτητας στα : 170.000 km / 300 s = 567 km/s . Φυσικά το αποτέλεσμα ετούτο απέχει παρασάγγας από το αληθινό, το οποίο οι τύποι του BBSO υπολογίζουν στα 1600 km/s , ωστόσο δε στερούμαι μιας μικρής ικανοποίησης καθόσον το αποτέλεσμά μου είναι στα πλαίσια του ρεαλιστικού, όπως διαβάζουμε στη Wikipedia για τα κύματα Moreton : 500-1500 km/s . Με μια καλύτερη χρονική προσέγγιση (γίνεται στο προαναφερθέν άρθρο του BBSO, το οποίο θέτει ως αφετηρία του ωστικού κύματος τη στιγμή 20:47:40) παίρνουμε ως νέα τιμή : 170.000 km / 140 s = 1214 km/s , κάτι που φυσικά πλησιάζει πολύ περισσότερο την ορθή μέτρηση.
Τέλη Οκτώβρη με αρχές Νοέμβρη 1981, με διαφορά πέντε ημερών, οι δίδυμες σοβιετικές διαστημοσυσκευές Venera 13 και 14, οι νέοι εκπρόσωποι μιας σειράς αποστολών η οποία βαστά απ' τις αρχές του '61, ξεκινούν το σχετικά σύντομο ταξίδι τους με προορισμό την Αφροδίτη. Τέσσερις μήνες μετά κι ως ήταν εξαρχής σχεδιασμένο, το ταξίδι φτάνει κάποτε στο τέλος του κι οι αδερφές Venera εκτελούν τους τελευταίους ελιγμούς, οι οποίοι δεν είναι παρά το πρελούδιο στο κύκνειο άσμα τους. Βαθιά στην αφιλόξενη ατμόσφαιρα, μέσα σε μια κόλαση 460 βαθμών Κελσίου και κάτω από πίεση 90 φορές περίπου ισχυρότερη της γήινης, οι Venera 13 και 14 αντέχουν 127 και 57 λεπτά αντίστοιχα - σε σχέση με τα 32 που ήταν αρχικά υπολογισμένο - συλλέγοντας επιστημονικά στοιχεία και συνάμα καταγράφοντας μια εμπειρία θανάτου, πάνω στους μεταλλικούς σκελετούς που λυγάνε και υποχωρούν ηττημένοι. Μα καταγράφουν και κάτι παραπάνω, ετούτοι οι γήινοι σατανάδες : την ανάσα και την ψυχή ενός κόσμου «ζωντανού» με τον τρόπο του. Οι άνεμοι στην επιφάνεια της Αφροδίτης καταλαγιάζουν απ' τη μανιασμένη ορμή της ανώτερης τροπόσφαιρας. Ημερωμένες αύρες χαϊδεύουν εδώ τη συσκευή εγγραφής, αντηχώντας την ανείδωτη ερημιά του τοπίου. Όσον αφορά στους υπόλοιπους ήχους, κάπου στο 0:33 ακούμε τον υπόκωφο γδούπο της προσεδάφισης κι αμέσως μετά, στο 0:41 το κάλυμμα του φακού που εκτινάσσεται, ενώ στο 1:00 τον εκνευριστικό ήχο απ' το τρυπάνι που βάνει μπρος την άχαρη εργασία του. Ή τουλάχιστον έτσι ισχυρίζεται ο φίλος εδώ .
Σαράντα ένα εκατομμύρια χιλιόμετρα βαθύτερα στο ηλιακό μας σύστημα, μετά από μια τετράμηνη άβυσσο σιωπής, ο ήχος αποκτά και πάλι νόημα και ύπαρξη. Το αίσθημα αναδύεται γνώριμο όπως και το συναίσθημα που το συνοδεύει. Φαίνεται πως μαζί με τη γνώση και την επιστήμη, αναπόφευκτα, εξαπλώνει την κυριαρχία του κι ο ανθρώπινος εσωτερικός κόσμος. Πέρα απ' τις γνώριμες ανεμοδαρμένες γωνιές του γαλάζιου μας πλανήτη, το αίσθημα της ερήμωσης και το συναίσθημα της μοναξιάς καταφέρνουν να τρυπώσουν ακόμα κι εδώ, στην καταπιεσμένη πέτρα και τον πυρωμένο άνεμο της Αφροδίτης. Κι αν η δύστροπη γειτόνισσα στέκεται τόσο σκληρή και αφιλόξενη, τούτο τελικά δεν την κάνει στο παραμικρό λιγότερο οικεία.
Φωτεινοί βαστάζοι του Στερεώματος ή δραπέτες-νοσταλγοί μιας αρχέγονης κοιτίδας; Η μαγεία δεν έχει τελειωμό για τα βλέμματα που 'ναι ανοιχτά στον κόσμο...
Mia Stalnacke @ Sweden, Jan 23 2018
« The most insane light pillars I've seen in a long time!
Shot an hour ago.
Felt like being in the middle of an alien invasion. ??
These are caused by light from streetlights etc. reflecting on tiny ice crystals suspended in the atmosphere. The moon on the right. »
